To post a Letter or an Article on this site please email us at:
articles@wild-about-you.com
____________________________________________
In January 2002 I was offered the opportunity to open the U.S. office of Rowland Ward and become a partner with Jane Halse, the South African owner of Rowland Ward Publications. At that time I had no idea that interest in African hunting was so widespread in the United States. Up until then it had been my experience that few people I had met were familiar with Africa, and I had not met many who had shown much interest. Imagine my surprise when I found that there were literally thousands of hunters who loved Africa and were excited about the Rowland Ward office opening up here.
Rowland Ward was an Englishman who started the business in the late 1880’s. He was a leading naturalist and taxidermist and was the first person to start keeping records of big game. We have just published the 26th Edition of the Records of Big Game, with over 50,000 entries, dating back to the 1800’s. At one time the rights to his business were owned by Steven Smith of Game Coin International in Texas. After his sudden death, Jane and Robin Halse bought the business and under their direction and ownership it has flourished. When Jane was thinking about opening a U.S. office to better serve the American side of the business, a chance conversation with my sister who lives in Johannesburg led her and I into discussions and ultimately we became partners and I opened the U.S. office.
Although I have lived in the U.S. for 18 years, my roots are in Africa. I was born in Nairobi, and spent the early years of my life in Tanzania where my father farmed on the slopes of Kilimanjaro. When we left Tanzania we lived in South Africa, Zimbabwe and then Zambia where my father directed projects for a large farming and mining company. Because few people I met in the States had much interest in Africa, I often wondered if that part of my life was gone forever. Fortunately my husband had fallen in love with Kenya and South Africa when we made a trip out there to get married, so at least I had someone with whom to reminisce. We would often laugh at some of the questions I have been asked about growing up in Africa, like “did you have hot water?”, “what was it like living without electricity?”, or “what part of England is Nairobi?”
One of the serendipities of opening the Rowland Ward business in the U.S. is that I have found there are many people here who not only know a lot about Africa, but also love it. I have so enjoyed talking to people about their experiences on safari, and many times when people call me to order a book we end up chatting about their latest trip. Suddenly Africa doesn’t seem so far away any more.
The other advantage of having a clientele that love Africa is that they understand the meaning of ‘African time’ so don’t mind waiting a couple of months for a hard-to-find book, or a much-awaited shipment. As I’ve come to realize, deadlines in publishing are often difficult to meet and when you throw the “Africa factor” into the equation you have an even more interesting mix.
When Mark Robinson asked me to write this article, he asked me to talk about my involvement in the Rowland Ward business and also the role women play in hunting. As I have found out, behind many ardent hunters – especially those willing to make the investment of a major trip to Africa – there is often an enthusiastic woman. More and more women are joining their husbands as they venture abroad, not only as a traveling companion but as a fellow hunter. Historically speaking women have been hunting in Africa and India as early as the 1800’s. Pioneer women, whether on the plains of North America, the frontiers of Asia, or the veld and forests of Africa, carried arms to defend their families and themselves, and to add to the larder by hunting game. By the late 19th century hunting for survival had changed to hunting for sport. Fashionable women in England and Europe participated in shooting game birds, and some ventured further afield. Fanny Eden was one of them - she spent eighteen months in northern India in the mid 1830’s and took part in a tiger hunt from elephant back. The journals of her adventures were not published till 1988. Although little has been published about these women, there is growing interest in their exploits. Kenneth P. Czech wrote a book “With Rifle and Petticoat – Women as Big Game Hunters, 1880-1940” which is a fascinating look at some of the bravest and most resourceful women hunters.
When I asked my mother, who was raised in Kenya after her father came out to Africa from Sweden at the invitation of his friend Bror Blixen, which woman hunter came to mind, she told me about Rose Cartwright who was the mother of her great friend Tobina Cole. Rose was born in 1898, grew up in a privileged home in England, and then moved to Kenya in 1919. Having driven an ambulance during the Ypres Campaign in France during the First World War, she was tough and resilient. Once in Africa she fell in love with hunting and would go off for days on end hunting the shy and elusive bongo in the Aberdares. Many times she would emerge wet and exhausted, with no bongo. However over the years she shot several, one of which was a Rowland Ward record of 36 1/4 inches. Her trophy was submitted under the name Mrs. A. Cartwright and is still listed as such.
Rose and Fanny are only two of many women who braved the African or Indian bush in search of big game. Not having the advantage of light-weight safari pants and shirts like us, many of them were dressed in corsets and long dresses. It’s hard to imagine stalking an elephant in a corset but they managed. In 1909 Delia Akeley saved her husband Carl’s life when he was attacked by an elephant that he had just wounded, but after their divorce she received little recognition for her exploit. When asked how she managed to keep her cool and shoot the elephant, Delia recalled, “for a second I was petrified with horror, and then, with but one thought in my mind, I gripped my gun and pulled the trigger.” (Her story and many more are in Kenneth Czech’s book.)
When American novelist Mary Hastings Bradley made her first shooting trip to Africa in the 1920’s she took along her five-year old daughter, a nanny, and clothing which ranged from “hobnailed shoes and flannel shirts and khaki knickers to white crepe and lace evening gowns” (On the Gorilla Trail, 1922). Her first hunt carried a surprise of its own. Having shot and supposedly killed a large male lion she knelt beside it with its head in her lap to pose for a photo. Suddenly the lion lifted its head and roared. Bradley leaped out of the way while a fellow hunter shot the lion again and killed it. Bradley was criticized for her decision to take her daughter to Africa but she replied that “Alice was as safe in Africa as Chicago. Safety means ceaseless vigilance in either case.” Bradley continued her writing career, teaming up with her daughter Alice as illustrator in both Alice in Jungleland (1927) and Alice in Elephantland (1929).
Among our contemporaries there are many women who have hunted successfully and love the sport. John Snow, Articles Editor of Outdoor Life, tells the story of Ann Lang, who has stalked and killed game all over the world. She belongs to a select group of women who have taken the Big Five. A widow for two years, she grew tired of meeting men who were intimidated by her trophies, so she decided to place a personal ad in the October 2003 issue of Safari Times. When asked if she was nervous about placing her ad, titled “Seeking Dream Hunter” Lang replied “I’ve been charged by elephants and lions, so the thought of putting an ad in the Safari Club newsletter didn’t bother me a bit.”
As women continue to hunt and appreciate the sport, their reputation will inevitably grow. Hearing their stories will inspire other women to follow in their footsteps. Two new Rowland Ward books that I am very excited about are written by women and being published this year. They will be launched at SCI 2005. One is about the history of women in hunting, written by Fiona Capstick, and the other is by Isabel de Quintanilla, the wife of Tony Sanchez-Arino. I believe that both of these books will be valuable additions to the publishing world and of great interest to all hunters whether male or female.
I am not sure if Rowland Ward himself could have imagined what a prominent role women would play in the hunting world, or what he would think if he knew that his prestigious business was being run by two women, but I like to think he would feel we are maintaining the high standard that he set, as well as keeping up with the times. So to all you hunters out there, keep those records coming in, and Happy Hunting!
By Lucinda Lorei,
Rowland Ward
Fredericksburg, Virginia
____________________________________________
Spanners Wat Moere Strip Deur Gerhard Coreejes
Almal van ons het verseker al iemand teegekom wat jou bloed te laat kook. Soos eendag by ‘n skietwinkel, waar ek al baie lank ‘n kliënt is, word daar na my verwys as die ou met die bles! Nou kyk, alhoewel die hare maar yl en dun is het ek mos ‘n naam?
Dis asof sulke mense net weet hoe om jou moer te strip! Sulke jafels noem ek spanners.
Met hierdie skrywe wil ek graag die eerste skote mik na spanners in die algemeen, en dan wil ek aanlê op spanners wat betrokke is by jag. Laasgenoemde weet ek kan dit vat want hulle dra mos dik sokkies?
As daar nou ‘n spanner is wat my moer lekker kan strip, dan is dit daardie skatryk ou wat my wil wysmaak dat ek eers vreugde in die lewe moet find en dan finansiële rykdom bou. Ja wel, dis maklik gepraat as jy ‘n “lekker hupstoot” in die lewe gekry het deur skatryk ouers nog voordat jy eers lig gesien het. Hierdie stelling beteken nie veel vir ‘n ou soos ek wat graag ‘n swaarkaliber Blaser jaggeweer wil koop en dit nie kan bekostig nie.
En dan lees ek van ‘n doedie-spanner wat skryf dat kontant ‘n ergenis is en dat finansiële status geheel en al niks beteken nie! Maar nou hoekom is dit dat die rooi tapyt nêrens vir my uitgerol word nie? Kyk dan na wat met my by die skietwinkel gebeur het!
Onwillekeurig dink ek nou aan ‘n oomie wat sy hele lewe lank gebuk gegaan het aan die juk van finansiële las en duur skuld. Hy het altyd gemurmureer met die woorde- “ boetman, geld is nie nommer een in die lewe nie, maar dit staan waaragtig voor dit wat tweede kom”.
So gepraat van geld, het u al geld vir iemand geleen- oraait ek weet die goeie boek se ‘n ou moenie, maar soms voel mens mos maar verplig om jou naaste te help- want die goeie boek se mos ook so- en dan betaal die mense jou waaragtig nie soos belowe het nie? Nog erger, as u hierdie spanners sien dan handel hulle asof daar niks skort nie. En as jy op die skietbaan kom, dan is daardie spanner besig om te skiet met die nuwe Blaser wat jy nie kan bekostig nie! Dis mos genoeg om ‘n moer lekker te laat strip!
‘n Maat van my bedryf ‘n dieresorgeenheid daar duskant Hoedspruit se wêreld.
Sowat ‘n jaar gelede het ek aangebied om as fasiliteerder by te staan met die formulering van ‘n operasionele plan, en as sulks moes ek ‘n paar ritte na Daktari onderneem het.
Ek besluit toe om die jagbedryf in daardie omgewing te verken vir ‘n moontlike ekskursie daar. Skaars minute in ‘n gesprek met ‘n plaaseienaar verander die ou toe ook in ‘n spanner.
“Nee pêl”, se die spanner vir my, “hier werk dinge nie soos daar by julle pêre nie”- so asof ek ‘n gedierte van ‘n ander planet afkomstig is. “As jy hier wil jag moet jy die nodige reëlings doen met ‘n “outfitter”, en al is jy ‘n Toegeweide Jagter sal ek jou nie op my plaas toelaat sonder ‘n PH nie”.
Omdat die wêreld daar pragtig is en ek graag daar wil jag verneem ek toe langtand en tong-in-die-kies na tariewe. Die pryslys het my tot in my fondamente geruk, en ek het besef dat daardie pragtige dele van my land eintlik net beskore is vir die ryk jagters wat in dollars handel, en vir daardie skatryk ou wat ek aan die begin van hierdie skrywe van vertel het.
Dalk kan ek met die bank gaan praat om te “hunt now, pay later” en ek het vlugtig somme gemaak. Eh het besef dat ek vir ‘n paar jaar nie sal kan jag nie en sodoende dan eers sulke skuld sou kon terugbetaal.
Dit gebeur in my eie land ja, en dit het my moer gestrip!
Ek will nie nou meer verder neul oor geld nie, en vertel eerder vêrder van spanners wat op een of ander wyse betrokke is by die jagbedryf.
Ons ouens wat jag is mos waarlik deel van die broederskap van jagters? Maar ai, daars ‘n paar spanners in ons geledere wat weet hoe om my moer goed te laat strip as hulle sulke los skote trek op ons eie mense.
‘n Welbekende individu in ons geliefde jagbedryf skryf in die Desember 2005 uitgawe van Wild & Jag en vra “Jag ons om te jag of om te spog?”
In hierdie uitdaagende tye wat die nuwe vuurwapenwet meegebring het, kom smyt hierdie spanner sommer baie petrol op die vuur as hy skryf “Anders as die Suid-Afrikaanse jagter, moet die Duitser baie hard werk, tyd en geld spandeer om as jagter te kwalifiseer voor hy die voorreg kan hê om die sneller van die wapen, gemik op prooi, te trêk. En dan beweer hy ook dat ons nuut gelisensieërde jagters in die veld ingaan terwyl hulle nie eens die verskil tussen ‘n rooihartbees en ‘n blouwildebees ken nie?!
Dis juis spanners soos hierdie wat veroorsaak dat die owerhede en anti-jag ekstrimiste ons jagtersnaam met ‘n plank wil slaan en dat ons nie erkening en respek vir ons jagpraktyk kan vestig nie. Hy wat ‘n erkende lid van ons broederskap van jagters is gaan verrai ons met sulke tjou-tjou stellings!
Moet ons nie eerder ‘n meer opbouende benadering volg om die praktyk van jag, ons jagtersbroederskap, en ons vryheid omte kan jag, in Suid-Afrika te beskerm en te bevorder nie? Jis, hierdie spanner draai die moer sommer morsaf!
Dat ons met “spogverwysings” melding maak van goeie skootplasing , horinglengtes, ens. is per slot van rekening mos bewys dat dit jou prestasie in die jagveld is wat saak maak, en nie die uitslag van ‘n 600 bladsye teoretiese eksamen nie!? Jag is nie ‘n toeskouer-sport nie, en dit is dus verstaanbaar dat goeie jagprestasie beklemtoon en uitgelate bespreek sal word?
Toe hierdie spanner verder wil beweer dat ons Suid-Afrikaanse jagters onbewus is van die voorreg om te kan jag, dat ons nie die vele aspekte van Moeder Natuur en die gewoontes van ons prooi ten volle absorber nie, het ek gekook! My moer het goed gekoer toe ek ook lees hy beweer ons jagters kan nie verstand en redenasievermoë inspan om eties aanvaarbaar te jag nie! Nee kyk, die Ingelsman sal sê hierdie spanner is soos “a bull in the china shop”!
So gepraat van anti-jag ekstrimiste, van hulle bedoel dit goed, maar ai hierdie spanners kan ‘n amper-bles ou soos ek grys hare gee. Meestal onbehoorlik ingelig en gevolglik geen begrip vir die praktyk van jag en volhoubare benutting nie, klou hulle soos bollie aan ‘n wolkombers en kan hulle behoorlik ‘n moer laat strip. Hulle is soos daardie spanner wat net-net nie lekker pas nie en die boud se kop dan ook strip met hul onbedagte veldtog om ons te wil “ontwapen”! Ek los liewer hierdie spanner vir eers in die toolboks.
Terwyl met vakansie op ‘n wilsplaas, raak my gemoed heelwat rustiger en ek besluit een middag om deur die Januarie 2006 uitgawe van Wild & Jag te blaai. En daar op bladsy 26 vang my oog die opskrif- “Is the 9.3 x 62 still relevant today?”
Ek het afgesien van daardie Blaser jaggeweer wat ek nie kan bekostig nie, en omdat ‘n gehalte tweedehandse nege-drie goed sal lyk langs my .30-06, het ek dadelik vêrder begin lees. Ongelukkig het die skrywer van daardie artikel en sy welbekende gesante en trawante, wat ek nou ook spanners gaan noem, die growe dwaaling began om die nege-drie met die derig-nul-ses te wil vergelyk. Julle uitflappers!
Afgesien van kolf, slot, en loop, is daar niks wat hierdie twee wapens in gemeen het nie. Sou hierdie spanners gesoek het na ‘n metode om hul “toets” te kontroleer en as aanvaarbaar te publiseer, dink ek ‘n ander kaliber as die .30-06 wat balisties nader vergelyk met die nege-drie meer regverdige, meer empiriese en wetenskaplike bevindinge sou gelewer het. Wat my aanbetref kon hierdie spanners tot presies dieselfde gefolgtrekkings gekom het sonder om resultate met enige ander geweer te vergelyk het.
Wat probeer hierdie spanners te bewys deur net te konsentreer op “bullet drop” as hul hoof doelwit met die sogenaamde “toets” wat moet bewys dat die nege-drie nog relevant is? Ag nee man, julle het net verskoning gesoek om op ‘n ander man se onkoste ‘n paar skoote af te trek. Werk julle nie ook vir ‘n baas nie, of was hy ook een van die spanners? Gaan jag eerder ‘n bok wat 300m ver staan en kom vertel ons dan van julle bevindinge.
Wat my moer lekker laat strip het, is toe die spanners aweregs meld dat die tipiese .30-06 eienaar ‘n pak PMP Proamm van 180gr verkies. Bog man, die .30-06 is ontwerp om
200- tot 220-gr punte te stabiliseer, en die tipiese .30-06 entoesias laai self!
Gelukkig strip sulke spanners net moere en het ek nie afgesien van my planne om ‘n nege-drie te bekom nie.
Terug van my bosveldvakansie, begin ek en oomie toe mos ondersoek instel na die nodige reëlings sou die pragtige nege-drie verkoop kan word om sy skuldjies te delg.
Tydens hierdie proses kruis my pad toe mos weer met ‘n spanner. Een van daardie bobejaan-tiepe spanners wat nie daarvoor kans sien om die omslagtige proses van herlisensiëring mee te maak nie. Hy kom handig net gou sy drie wapens in by SAPS! En toe een van die dienaars meld dat hy ‘n voorbeeldige burger is, draai my moer morsaf!
Toe ek die wapens sien het ek gevoel om diep te ween. Hoe kan ‘n mens dit oor sy hart kry om sommer net so te hensop!?
As ek my sin kry, sal hierdie spanner nooit ooit weer die bevredigende smaak van wildspotjie of biltong oor sy lippe proe nie!
Ek moet nou halt roep voordat die panele uitmekaar val. Teen hierdie tyd het ek hopelik ook ‘n spanner geword wat ‘n paar ander ouens se moer goed gestrip het?
Sorrrryyy my mede spanner- ek is ook maar net in die toolboks en ek probeer maar net regkap waar en hoe ek kan.
____________________________________________ Groenhoring Jagter Deur Gerhard Coreejes
Die eerste keer wat ek en die rooibokram mekaar aangluur, kon ek aanvoel hier kom ‘n ding! Met uittartende liggaamshouding wou die ram my duidelik laat verstaan dat hy die grootkampioen van hierdie bosveldplaas is. Die jagseisoen staan einde se kant toe en nog geen jagter kon hom plattrek nie. Dis of hy geweet het ek is ‘n groenhoring (nuweling) jagter, en dan wys die jare ook nog.Maar hierdie ram het nie rekening gehou met my vasberadenheid nie!
My jag-avontuur op Swartwitpensbokfontein het begin toe ek en my gids, Eduard, die eerste oggend windaf koersvat na die verste punt van die middelste jagkamp wat aan ons toegeken was. Alhoewel baie droog, was die veld mooi en toestande het getuig van die plaaseienaar, Marcelle Werner, se toegeweide pogings tot ontbosting en natuur-bestuur.
Met die jagreëls van die plaas en aanmoediging deur Marcell om eties te jag nog vars in my geheue, het ek skop-skop met sand stoffies telkens die wind getoets.
Die aroma van bosveld het my gemoed gevul met kalmte, dog ook met spanningsvolle afwagting. Hoewel ek eers laat in my lewe ‘n natuurlike aanvoeling vir jag ontdek het, het ek vinnig ‘n passie vir die ritme van die bosveld ontwikkel. Hier beleef mens die enigste konstante in ‘n moderne wêreld van ewigdurende verandering en gejaagdheid. Dit is net die moment wat tel!
Toe Eduard skielik hurk, volg ek. “Rooibokke .. baie .. groot ram”, het hy gefluister. Deur my verkyker kon ek ‘n geknabbel aan die nekke waarneem soos hulle mekaar roskam. Dit was ‘n goeie teken dat hulle rustig was en ek kon beplan om nader te beweeg. Alhoewel die wind skuins van voor was, en ek seker was die trop het ons nog nie gewaar nie, het hulle skielik opgekyk. Dis toe dat ek en tá mekaar ontmoet het! Ek gebruik ‘n graspol as bidbankie vir my knieg en my SAKO 30.06 was aan my skouer. Deur die sigveld van die teleskoop het ek gesien hoe die ram sierlik sy kroon effens skuins draai en vermakerig na my gluur. Sy ontsagwekkende kondisie het getuig van goeie wording. Hy was gespierd met goeie massa en ‘n veel dikker nek as die ooie. Sy goud-bruin vel het geglim in die son en sy dik donker horings het hom asemrowend mooi laat vertoon.
Ek kon die grootkampioen se dierlike magnetisme aanvoel. Die jag was aan!
Die bos was baie ruig en ek kon nie ‘n seker-skoot na die vitale lewensorgane inkry nie. Ek wou ook nie ‘n breinskoot waag nie, omdat ek toe reeds besluit het hierdie ram gaan ‘n persoonlike trofee word.
Aanvanklik het ek gedink die wind het my verklap toe die trop rooibokke laat spaander. Toe hulle ‘n kaplyn oorsteek sien ek ‘n streepdonkie wat soos ‘n baanbreker heel voor hardloop. Boeta, ek het besef ‘n moeilike jag lê voor indien ek nie hierdie brandwag se waarskuwings en rigleiding vroegtydig neutraliseer nie.
Die res van die oggend volg ons spoor deur bosse en in kronkellende wildspaadjies. Die wind wat vantevore gehelp het om geluide van ons bewegings te verberg, het gaan lê en ons kon net nie nader genoeg kom nie. Toe ‘n sterk briesie later opsteek word vlakkies, bosbok-ooie, koedoe koeie en blouwildebeeste gewaar, binne skietafstand, maar ek het hipnoties net oë gehad vir die rooibokram.
By ‘n dam kon ek ‘n bielie van ‘n vlakvark platgetrek het, maar afgesien van etiek wou ek ook nie my posisie verklap of die trop rooibokke afskrik met ‘n geskiet na ander wild nie.
Toe ‘n kenmerkende raakskoot dof klap in die oostelike jagkamp, weet ek my jagmaat Marius het sy bok gekry. Die oggendskaduwees het kort geword en die wild het skuiling gesoek in die dekmantel van ruigtes en koeltebome, toe het ons besluit om terug te keer plaashuis toe vir ‘n lafenis. Ek was ook nuuskierig om te sien wat Marius platgetrek het.
Uitgerus en vol moed was ons terug in die veld teen drie-uur die middag. Ietwat ongemaklik het die lekker potbrood wat Marcelle gebak het, swaar in my maag gelê, maar my entoesiasme om met oorgawe die spoor op te tel en verder te jag het opnuut ‘n kruin bereik nadat ek die groot koedoe koei van Marius besigtig het.
Waar vars spore en misbolletjies ons deur ruie bosse gestuur het, het dwarrelwinde ons telkens gedwing om kort-kort van koers te verander. Dit het ook nie gehelp om ‘n gemaklike roetemars in die kaplyne te kies nie, want die wild skuil in die middelkringe van die kampe. Elke keer wat ons nader aan die bokke gekom het, het hulle ons gehoor of die wind het ons posisie verklap. En dan was daar ook nog die streepdonkie en die kuaae-eee! van ‘n verduiwelse loerie wat soos ‘n tipiese lynregter tekens gee en my teenwoordigheid uitbasuin! Dit is wonderbaarlik hoe wilde diere simbioties saamleef in die bos en staat maak op mekaar se waarskuwings. Ek moes ook rekening hou met die samespel van die rooibokke wat my aantog bemoeilik het, voorwaar ‘n gekroonde naarheid!
So, het ons sigsag die res van die middag spoorgesny deur die veld. Dit was eers nadat ‘n knal in die westelike jagkamp ons aandag getrek het, dat ons besef het die son trek water en ons het besluit om nie verder die trop bokke te agtervolg nie.
Op pad terug plaashuis toe, moes ons weer ‘n kaplyn kruis en oudergewoonte steek ons eers vas en besigtig die ooptes na links en regs.
Net dáár gewaar ek toe weer die ram!
Dieselfde ritueel volg en toe die ram in my sigveld kom, kyk hy kortstondig en weer vermakerig na my en tree vlugtig terug in die ruigtes in. Hel hy was parmantig!
So asof hy my agtervolg het, en net wou herinner het “ja, ek’s nog steeds hier, en ek het jou mos vanoggend vertel ek is die grootkampioen van hierdie bosveld”.
Toe Marcelle ons oor die tweerigting-radio versoek om seker te maak van skootplasing, omdat dit vinnig donker word en kwesbokke dan moelik opgespoor word, het ek besluit om ‘n geografiese baken uit te soek en die plek waar ek die ram gewaar het met toiletpapier aan ‘n boom te merk om daarvandaan die volgende dag spoor te vat. Min het hierdie ram besef hoeveel bekoring en aanmoediging sy kortstondige sigbaarmaking my besorg het!
Terug by die plaashuis was skrander gewerskaf om twee rooibokooie te slag wat James, die negejarige klong van my jagmaat Alan, geskiet het. Daar was trots vertel hoe hierdie twee bokke so gestaan het en met die spreeukwoordelike een skoot geskiet was. Allan het geglimlag, maar hy het besef sy tjekboek gaan wyd oopgemaak word.
Met bewondering en onbeskaamde nyd besigtig ek die twee rooibokke terwyl ek luister na James se opgewonde beskrywing van sy jagondervinding. Wat skiet betref, was my eerste dagmars in die bosveld nie werklik suksesvol nie en ek het besef ‘n strategie gaan nodig wees om te verhoed dat ek met net mooi herinneringe huiswaarts keer.
Die volgende oggend was nog besig om wakker te word, toe ons terugkeer na waar ek die kenmerke gelaat het. My passie vir ‘n uitdagende jag te voet was steeds in plek en ek was vasberade om met ywer en toewyding die knoop deur te haak. Met krapmerke in die sand het ek gretig aan my gids verduidelik wat ons gaan doen.
Ons moes beter saamwerk. Die plan was om gereeld die verkyker te gebruik en geduldig te bekruip. Ons moes die wind gereeld lees met die tokelosie (assakkie) en die landskap tot ons voordeel benut om so na as moontlik aan die wild te kom.
Indien ‘n effektiewe skoot nie ingekry kon word nie, sou ons die wild skei van die klikbek-streepdonkie. Hiervandaan sal ons gehoor gee aan die reels van die bosveld en genoodsaak voortbou aan ‘n strategie wat buigsaam gaan wees en met jagbesluite wat die rooibokke sal pypkan. Dit was die natuurlike instinkte van die wild, teen die intellektuele strategie van die jagter.
Daar was nie tyd om ons haakskene koud te te laat word nie en ons was spoedig weer op die bokke se spoor. Hulle was baie ontwykend en ‘n deftige stap was nodig om die gaping tussen ons en die bokke aansienlik te verminder. Eduard het skuins agter die bokke inbeweeg terwyl ek versigtig wind-op na links beweeg het.
Toe hulle bewus raak van Eduard se teenwoordigheid, word ‘n galopdans in my rigting uitgevoer. Ek het stil bly sit agter n rosyntjie-bos terwyl Eduard weer onder die wind terug beweeg het.
Toe die streepdonkie vlak by my verby hol kon ek nie skiet nie, en het ek met wilde gebare opgespring en van die bokke, waaronder my uitsoek-ram, laat terugdraai. Die streepdonkie en ‘n paar rooibokooie was vliedend asof met ‘n warm terpentyn lappie onder die knotholle besmeer. Dit het my herinner aan ‘n ingelse gesegde wat ek gehoor het – “I love it when a plan comes together”!
Terwyl ek my water met Eduard gedeel het, kry ons die boodskap oor die tweerigting- radio dat Alan sy blouwildebees geskiet het en dat hulle ons gaan kom oplaai om te help. Ek was nogal dankbaar vir hierdie blaaskans want my geweer het begin voel soos ‘n bazooka, en die jig het ook begin gryp aan my groot toon. Ons het weer ons posisie gemerk en sou daarheen terugkeer.
Later die middag word ons afgelaai en vat verder spoor. Die manne was half ongeërg, want hulle wou graag rugby op TV gaan kyk het in die dorp. Vir ‘n wyle was hul gramskap duidelik sigbaar. Basta, ek het gekom om te jag!
Beelde van Alan se massiewe blouwildebees met horings wat rakelings draai verby die oorpunte, was in my denke. My keel het toegetrek van aapstuipe … was ek onthuts, of net jantjie? Miskien ja, maar ten minste was my jag nog nie verby nie!
My ervaring met die opleiding van Strategiese Bestuurders en Leiers, het my laat besef dat as ‘n man se kop raas, kan dit sy prestasie erg befoeter. Dus, om ‘n gees van welvaarendheid te vestig visualiseer ek ‘n suksesfolle jag-eindresultaat. Ek het myself ook bemoedig met herinnering aan kardinale voorvereistes vir ‘n suksesvolle jag –
Die magiese g’s … geloof in jouself, getroue geweer, goeie skouer, geoefende lyf, geduld, goeie ervaring, en … geluk! My besluit was om verder te werk aan my jag strategie en my eie geluk te skep.
By twee geleenthede kom ons binne skietafstand, maar seker-skote het my ontwyk. Heelwat later word my geduld beloon en is jag-geluk tasbaar. Die klikbek-streepdonkie was nog nie terug nie en die ooie het beskermend om die ram gedraai. Daar was ook ‘n jonger ram, maar hy wou ek oorslaan tot ‘n volgende seisoen.
Hulle was opmerklik ongemaklik en baie lugtig. Dit sou ‘n felle stryd en waagkans afgee om deur die ruie bosse nader te beweeg en al ons harde werk dan so ongedaan te maak. Ons besluit toe om weer die bokke in my rigting te laat draai of ten miste tot waar daar ‘n oopkol gaan wees vir ‘n seker-skoot. Terwyl Eduard weer na regs en windop met ‘n draai tot agter die bokke inbeweeg het, begin ek die onmiddellike omgewing verken vir ‘n posisie waar hulle moontlik gaan verskyn.
Ek was intens daarvan bewus dat hierdie my laaste aantog gaan wees. Om te verhoed dat ek opgemerk word, het ek eers in loopgangetjies gekruip, en verder deur oop kolle geluiperdkruip tot waar ek ‘n voordeelpunt sou kry.
Dit was laatmiddag en die sonstrale het skaam-skaam deur die bosse geskuif toe ek stelling inneem agter ‘n geelhaakboom. Dit was tyd om inventaris te vat.
Ek kon die sonnetjie se warem asem teen my nek voel met ‘n windbriesie teen my regter wang. Ek was seker die bokke sou my dus nie kon ruik of die sweet op my gesig sien blink nie.
Terwyl die skemer die laaste ligstrale van die dag versigtig begin toevou, het ek onthou wat ek gelees het oor my teleskoop.
Omdat my pupille onder sulke omstandighede sal vergroot tot 5mm in deursnit, maak ek kort berekeninge … 40 mm lensdeursnit gedeel deur 5, vereis ‘n vergrote- verstelling van 8. Toe ek die verstelring van 3 na 8 draai, gewaar ek ‘n beweging tussen die bosse aan die oorkant. Ek het met deursig in die bosse ingekyk, en gesien hoe twee bosbokooie in my rigting drentel, die rooibokke kort op hulle hakke! My hart het bollemakiesie geslaan! Die bokke was onbewus van my teemwoordigheid en die element van verrassing was in my guns. Ek het die bokke getel soos hulle ast ware in gelid een na die ander versigtig agter die ruigtes uitmarsjeer het.
Intussen het Eduard stilweg by my aangesluit en plat op die grond gaan lê.
Opgewonde en angstig het ek na my rooibokram gesoek! En toe, onverwags, klim hy uit die bos en beweeg agter die trop uit tot reg tussen die bosbokke en rooibokooie.
En daar gaan staan tá toe waaragtig ongeveer 60 meter verder mooi plankdwars!
Ons het mekaar weer van aangesig tot aangesig deur die sigveld van my teleskoop ontmoet. Hy het weer reguit na my gekyk, dié keer egter asof met ‘n verwese uitdrukking op die gesig!
Ek was doodkalm toe ek die kruishaar laat sak tot ongeveer twee duim agter die skouerlyn. Onmiddellik het my 30.06 met sy kenmerklike bliksemslag gebulder, en alles met vlerke en pote was deur skrik oorweldig en op dolle vlug! Ek het my natuurlike aanlêhouding behou en kon waarneem hoe die ram ‘n sywaartse stormloop aanneem.
Vanwaar die ram gestaan het, het ek onmiddellik die ligrooi suurstofryke bloedspoor aan die geelbruin buffelgras begin volg. Dit was ‘n goedgeplaasde hart-longskoot.
Sy spore in die grond was die kenmerkende doodstrap soos sy kloue in die grond gerou het na ‘n wegkom kaans.. Aangestook deur die verdowings effek van endorfien, het die ram ongeveer tien meter verder agter ‘n bos tot ruste gekom.
Ek het verheug en uitgeput langs my ram gehurk en my hand op sy skouer gelê. Met respek en dankbaarheid het ek saggies gefluister “ja ou grote, ons kennismaking op Swartwitpensbokfontein is nou vir ewig gegiet in herinneringe”.
Dit was sterk skemer toe ons ingenome kniel vir foto’s. Eduard was duidelik baie ingenome met sy pogings as my gids. Ek was ietwat teleurgesteld om so gou opgelaai te word, en wou graag langer alleen saam met my rooibokram in die bosveld sit.
Alles was té gou verby vir twee dae se harde jag!
Om weer my ram aan te raak, tel ek hom oor my skouers op. Ek kon sy warm liggaam teen my nek voel. Nog foto’s is geneem - my eintlike doel was egter om weer aan my bok to kon vat, en net nog ‘n rukkie langer naby my bosveld-rooibokram te kon wees.
My bosveldervaring het my heelwat waardevolle lesse geleer.
Onder andere, dat dit uiters uitdagend is om die loop-en-bekruip jagtegniek toe te pas!
Daar is geen “kortpad” in die bosveld nie, en staan jou ouderdom aan die verkeerde kant van veertig moet jy veral jou lyf geoeffen hou. Dit is dan ook raadsaam dat jou mediese voorraad ‘n goeie doses van voltaren insluit vir daardie jig-gryp aan die groot toon.
Moenie baklei en poog om die bosveld te oorwin nie, nogtans kan jy dit nie bekostig om net doelloos in die veld te drentel nie. Prioriseer die wild wat jy wil jag, beplan en werk saam met jou gids, neem die leiding, pas aan en oorkom.
Jag is ‘n individuele poging wat jou durf, konsentrasie, en tydsberekening tot die uiterste toets, om maar net ‘n paar te noem.
As jy hierdie uitdaaging deurvoer, is jag-geluk die eindresultaat.
Die belangrikste les is dalk die een wat ek al vantevore geleer het, en wat só maklik buite rekening gelaat word naamlik, dat jag meer is as net skiet en dat dit veel eerder gaan om die alomvattende avontuur en opbouende belewenis van Jagter wees…en ryk herhineringe wat jou altyd sal bybly!